F1 Powerboat
Out of the blueΚυριολεκτικός και μεταφορικός ο τίτλος. Διότι αυτό το υδρόβιο τέρας, όταν γκαζώνει, υπερίπταται της επιφάνειας του νερού και γιατί στο κύτος του βρεθήκαμε... από το πουθενά!
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2009
ΟΧΗΜΑ: BABA F1 CATAMARAN
ΟΔΗΓΟΣ: Σάμι Σέλιο (Παγκόσμιος Πρωταθλητής F1 Powerboat 2007)
ΣΥΝΟΔΗΓΟΣ: Ελένη Ξενάκη
ΠΙΣΤΑ: Λίμνη Päijänne, Γιουβάσκιλα - Φινλανδία
ΓΥΡΟΙ: 3
Δεν υπάρχει κάποια συνειρμική προσέγγιση. Καμιά φορά ορισμένα πράγματα προκύπτουν έτσι απλά ή στην περίπτωσή μας κάπως πιο περίπλοκα. Στο Ράλλυ Φινλανδίας πας για να δεις τι θα πει «ΡΑΛΛΥ» (σ.σ.: με όλα τα γράμματα κεφαλαία), για να δεις πώς διαχειρίζεται ένας λαός το εθνικό του σπορ και, φυσικά, για να γίνεις ένα με την ατμόσφαιρα του πιο πληθωρικού, από πλευράς εκδηλώσεων και προσέλευσης κόσμου, αγώνα του WRC. Τώρα, το ό,τι εκεί έτρεχε και ο Μάτι Ραντάνεν, ο πρωταθλητής αυτοκινήτων Παραγωγής στη Φινλανδία το 2006, με ένα Focus WRC της Munchi’s, βαμμένο στα χρώματα της άγνωστης στην ελληνική αγορά εταιρείας ενεργειακών ποτών Mad Croc, είναι άλλου παπά ευαγγέλιο...
Έτσι ξαφνικά
Σάββατο μεσημέρι. Στην τέντα της Ford ετοιμάζονται για το μεσημεριανό σέρβις, το κλίμα είναι ευχάριστο, αφού ο Χίρβονεν οδηγεί τον αγώνα και ο Λάτβαλα δεν έχει υποπέσει σε κάποιο από τα συνήθη λάθη του. Κόσμος πάει, κόσμος έρχεται και σε μια γωνιά να σου ένας τύπος κοντά στα 60, καλοδιατηρημένος με μάτι που γυαλίζει. Είναι ο ¶ρι Κοΐβουλα, ιδιοκτήτης της Mad Croc, όπως μαθαίνουμε στην πορεία, και επομένως χορηγός του Ραντάνεν. Ένας Φινλανδός με 100% μεσογειακό ταμπεραμέντο, ο οποίος σίγουρα αξίζει μεγαλύτερης αναφοράς από αυτήν εδώ. Με συνοπτικές διαδικασίες, αρχίζει να γεμίζει ποτηράκια με ενεργειακά ποτά και να σε βάζει να τα δοκιμάζεις, περιγράφοντάς τα με απίστευτο ζήλο. Ποτήρι το ποτήρι, η μία κουβέντα φέρνει την άλλη και στο άκουσμα της επαγγελματικής ιδιότητας χωρίς δεύτερη σκέψη λέει: «Σήκω. Είμαι χορηγός του Παγκόσμιου Πρωταθλητή F1 Powerboats. Είναι εδώ. Έλα να σε πάει βόλτα». Αν εκείνος δεν το σκέφτηκε μία, εμείς καμία! Ξεκλειδώνει μια Mercedes ML προηγούμενης γενιάς, και ο συναγερμός σφυρίζει τόσο που καλύπτει το μπρούχου μπρούχου από το Focus του Χίρβονεν, που μόλις μπαίνει για σέρβις. Αδιαφορώντας προσπαθεί να τη βάλει μπροστά, αλλά μάταια. «Κλειδώστε και ξεκλειδώστε» του λέμε, αλλά εκείνος κατσαδιάζει κάποιον παρατρεχάμενό του, θεωρώντας ότι έχει μείνει από πετρέλαιο. Με τα πολλά, αντιλαμβάνεται ότι στην κλειδαριά της μίζας έχει ο ίδιος σφηνώσει κάποιο άσχετο κλειδί που κρεμόταν στο μπρελόκ... Είπαμε, ωραίος τύπος! (Σ.Χ.: ποιον, μα ποιον μας θυμίζει;)
Πού είναι οι τροχοί;
Ο πύραυλος βρίσκεται περίπου 500 μ. από το service park, φορτωμένος πάνω σε τρέιλερ και έτοιμος να πέσει στη γλίστρα της λίμνης Päijänne, της δεύτερης μεγαλύτερης στη χώρα με τις 187.888 λίμνες! Είναι κατασκευασμένος από φάιμπεργκλας και ανθρακονήματα, έχει αυτό το σφηνοειδές σχήμα των F1 θαλάσσης και στο τελείωμα του πίσω μέρους φέρει μια εξωλέμβια Mercury που λόγω κόμπακτ διαστάσεων... δε σε κάνει να ψαρώνεις. Μέχρι τη στιγμή που στο χώρο φτάνει ο Σάμι Σέλιο, ένας 34χρονος Φινλανδός, ο οποίος περισσότερο μοιάζει με σκεϊτμπορντά, παρά με αυτόν που προδίδει το πλούσιο παλμαρέ του. Πρόκειται για τον πρώτο πιλότο του μονοθεσίου της ομάδας Mad Croc F1 Team Woodstock, η οποία ακολουθεί με δύο powerboats το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. ¶σχετοι με το αντικείμενο τον ακούμε να μας εξηγεί ότι: «ο θεσμός περιλαμβάνει 16 αγώνες και σε αυτούς συμμετέχουν 10 ομάδες, καθεμία με δύο μονοθέσια, και άρα δύο πιλότους καθώς και με έναν αναπληρωματικό οδηγό». Η διαδικασία, αν εξαιρέσει κανείς την... απουσία των τροχών, δε διαφέρει από εκείνη της «δικής μας» F1: ελεύθερα δοκιμαστικά, κατατακτήριες δοκιμές και αγώνας. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι κάθε φορά σε κάθε χώρα πραγματοποιούνται δύο αγώνες, κάτι που σημαίνει ότι δοκιμές και αγώνας γίνονται την ίδια μέρα, ώστε την επομένη του ίδιου σαββατοκύριακου να επαναληφθεί το σκηνικό για το δεύτερο αγώνα.
Ο Σάμι Σέλιο ξεκίνησε την καριέρα του από μικρότερες κατηγορίες σε ηλικία 12 ετών. «Για να φτάσεις να διακριθείς στα powerboats», σε αντίθεση με το WRC ή τη Formula 1, μας εξηγεί, «πρέπει να περάσεις από πολλούς σταθμούς, ώστε να ωριμάσεις οδηγικά. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι πιλότοι είναι πάνω από 30 ετών». Δεν έχει το αδύνατο και γυμνασμένο σώμα που έχουν οι περισσότεροι επαγγελματίες οδηγοί στο... χερσαίο μηχανοκίνητο αθλητισμό. Τά ’χει τα κιλάκια του, συγκεκριμένα από τη μέση και πάνω, αλλά το λόγο τον συνειδητοποιούμε αργότερα, όταν βλέπουμε την πολεμική κατάσταση που επικρατεί εντός του powerboat. Υδραυλικό τιμόνι; Ναι, καλά...
Νο comment
Η πλωτή F1 πέφτει στο νερό και μόλις παίρνει μπροστά με το μπουτόν της μίζας ένας στριγκός ήχος, δυσθεώρητος, σε ό,τι αφορά τα ντεσιμπέλ, σου τρυπάει τα τύμπανα. Ο Σέλιο κάνει ένα γύρο της λίμνης για να τη ζεστάνει. Δεν αργεί να ανεβάσει τις στροφές σε πενταψήφιο νούμερο, οπότε, παρατηρώντας την και μόνο, καταλαβαίνεις πως απέναντί σου έχεις κάτι απόκοσμο. Δεν πρόκειται για το μονοθέσιο με το οποίο συμμετέχει στο πρωτάθλημα, αλλά για ένα ολόιδιο, αναφορικά με τα μηχανικά μέρη και άρα τις επιδόσεις, με φτωχότερο όμως πίνακα οργάνων και δύο πλαστικά μπάκετ καθίσματα με ζώνες έξι σημείων. Το αληθινό μονοθέσιο έχει από σύστημα τηλεμετρίας μέχρι και αερόσακο, αφού στα ουκ ολίγα ατυχήματα που έχουν συμβεί έχει αποδειχτεί σωτήριος.
Οι άνθρωποι της ομάδας φροντίζουν για το κατάλληλο σε διάσταση σωσίβιο και κράνος, και μάλιστα ο τρόπος που το κάνουν φανερώνει πως δεν αστειεύονται. Δε σε βάζουν να τα φορέσεις για τους τύπους. Ψάχνουν σχολαστικά να βρουν το ακριβές σου νούμερο, ειδικά στο σωσίβιο, γιατί με πέντε κιλά λάθος ισχυρίζονται πως δε θα δουλέψει, αν ο μη γένοιτο...
Για να μπεις στο στενόχωρο κόκπιτ, πρέπει να πηδήξεις πάνω από την οροφή. Κάθεσαι στο πλαστικό κάθισμα, δένεσαι και δίνεις στον... καπετάνιο το «ΟΚ». Φυσικά, άνθρωπος της ομάδας τσεκάρει τι σόι δέσιμο έκανες... «Σε περίπτωση που τουμπάρουμε, ακόμα κι αν το σκάφος μείνει ανάποδα, μην κουνηθείς μέχρι να σου κάνω εγώ νόημα. Ξέρεις πώς λύνει η ζώνη σου; Θα έχουμε αέρα να αναπνεύσουμε για λίγο. Μην πανικοβληθείς.»
Επιλογέας ταχυτήτων δεν υπάρχει. Το κιβώτιο είναι αυτόματο, γιατί «είναι σημαντικό να κρατάς το τιμόνι πάντα και με τα δύο χέρια». Ο Σέλιο ξεκινάει αργά, όσο αργά, τέλος πάντων, μπορεί να κινηθεί αυτό το πράγμα, και τη δυσφορία που σου προκαλεί ο ήχος έρχονται να μετριάσουν οι απίστευτοι κραδασμοί που περνούν στην καμπίνα. Κάθε ελάχιστη πτυχή στο σχεδόν γαλήνιο νερό της λίμνης είναι και ένα γκαπ στη μέση. Λίγο αργότερα μαθαίνουμε πως η γυμναστική των πιλότων εστιάζει κυρίως σε τρία μέρη του σώματος. Το πρώτο είναι η μέση. Η εργοστασιακή τιμή για τα 0-100 χλμ./ώρα είναι 2.9 δλ. Για τα 200 χλμ. 6 δλ.! Δεν μπορούμε να διαπιστώσουμε τίποτα από τα δύο στον καταιγιστικό ρυθμό με τον οποίο διασχίζουμε τη λίμνη. Μόνο στιγμιαία έπειτα από συνεννόηση με τον πιλότο επιχειρούμε, πάντα από την πλευρά του συνοδηγού, να στρέψουμε ελαφρά το τιμόνι. Αδύνατον! Τα χέρια είναι το δεύτερο σημείο όπου εστιάζει η γυμναστική που λέγαμε.
Σχεδόν δεν καταλαβαίνεις πότε η κουκίδα που έβλεπες στο βάθος της λίμνης παίρνει σχήμα. Πριν από ελάχιστα δευτερόλεπτα έμοιαζε με γλάρο, τώρα φαίνεται ξεκάθαρα πως πρόκειται για φάρο και κινούμαστε λες και ο Σέλιο τον σημαδεύει. Στα πόδια του υπάρχουν δύο πεντάλ. Το απύθμενο δεξί είναι το γκάζι. Για βάρκα μιλάμε, οπότε μην περιμένετε φρένο. Το ρόλο του τον παίζει το αριστερό πετάλι, το οποίο ελέγχει τη γωνία του «ποδιού» της εξωλέμβιας στο νερό. Σε πλήρη επιτάχυνση όλο το σκαρί βρίσκεται έξω από το νερό. Την επαφή με το υγρό στοιχείο κρατάει αποκλειστικά και μόνο η προπέλα και το τελείωμα του «ποδιού». Το ότι στις ειδήσεις των 20:00 κατά καιρούς βλέπουμε τέτοια μονοθέσια να απογειώνονται με θεαματικό τρόπο, και όχι πάντα ευχάριστη κατάληξη για τους πιλότους τους οφείλεται στον αέρα που περνάει κάτω από το τύπου catamaran σκαρί. Η μαγκιά του πιλότου είναι να προβλέψει το όριο και εκεί με το αριστερό πετάλι να «παίξει» με τη γωνία του κινητήρα για να φέρει την F1 στην ιδανική κλίση.
Τέλος! Ο φάρος είναι κλάσματα του δευτερολέπτου μπροστά μας. Ο Σέλιο κοιτάει διακριτικά προς τα δεξιά και αμέσως στρίβει με τεράστια πειθώ το τριάκτινο Sparco αριστερά. Ο πόνος είναι μάλλον μεγάλος, η έκπληξη μεγαλύτερη. Το σώμα παραμένει αγκιστρωμένο γερά πάνω στο κάθισμα, το κεφάλι όμως είναι αδύνατο να παραμείνει στην ευθεία του κορμού. Τι ήθελα να του πω ότι έχω κάνει βόλτα με WRC; Προσβλήθηκε; Για λίγο χαράζει ευθεία πορεία και πάλι αρχίζει να κυκλώνει τη λίμνη, πάντα αριστερόστροφα και πάντα με τη βελόνα κολλημένη κοντά στα 200 χλμ./ώρα. Αν έστριβε δεξιόστροφα, ήξερε πως ένα ακυβέρνητο κεφάλι θα χτυπούσε στον ώμο του. Τα μονοθέσια σε ρυθμό αγώνα στρίβουν σε φουρκέτες που ορίζονται με σημαδούρες με 150 χλμ./ώρα! Κόβει για λίγο ρυθμό για να βεβαιωθεί ότι το κεφάλι μου βρίσκεται στη θέση του και εκεί το ξεφουρνίζει: «η πλευρική επιτάχυνση στα powerboats ξεπερνάει τα 6 g!». Περισσότερη από την F1 του Κίμι Ράικονεν, ο οποίος εκείνη την ώρα διασκέδαζε με ένα Punto Abarth S2000 στις ειδικές του Ράλλυ Φινλανδίας - πολύ κοντά ή ίσως και παραπάνω από την αντίστοιχη τιμή κάποιων μαχητικών αεροσκαφών. Ο λαιμός. Αυτό είναι το τρίτο σημείο που γυμνάζουν μανιωδώς οι πιλότοι.
Οh, captain!
Τo ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται δύο φορές. Παίρνουμε φόρα, στρίβουμε. Μάταια κοροϊδεύω τον εαυτό μου ότι την επόμενη φορά θα καταφέρω να κρατήσω το λαιμό μου ίσιο. Είναι παντελώς αδύνατο. Το συναίσθημα απέχει τόσο πολύ από την καθημερινότητά μας, που σχεδόν σε κάνει να σκέφτεσαι «ΟΚ, το κατάλαβα. Ας βγούμε τώρα...». Στην απόσταση που μας χωρίζει μέχρι τη μαρίνα που επιβιβαστήκαμε, ο Σέλιο παίζει με το γκάζι και το trim και σχίζει το νερό με το σκάφος σηκωμένο σούζα. Πλευρίζουμε την ξύλινη πλατφόρμα και δε μένει παρά να μη λυγίσουν τα γόνατά μου βγαίνοντας και κάνω καμιά θεαματική βουτιά στο νερό της λίμνης. Ουφ!_ Ε. Ξ.
«Κόβει για λίγο ρυθμό για να βεβαιωθεί ότι το κεφάλι μου βρίσκεται στη θέση του και εκεί το ξεφουρνίζει: “η πλευρική επιτάχυνση στα powerboats ξεπερνάει τα 6 g!”».
Σάμι Σέλιο
ΟΜΑΔΑ: Mad Croc F1 Team Woodstock
ΜΟΝΟΘΕΣΙΟ: ΒΑΒΑ
ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ: 05/05/1975
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ: ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΗ
ΥΨΟΣ: 1,82 μ.
ΒΑΡΟΣ: 90 κ.
1998: Χρονιά εμπλοκής του στην F1
2005: 5η θέση
2006: 2η θέση
2007: Παγκόσμιος Πρωταθλητής
2008: 2η θέση
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
BABA F1 POWERBOAT
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ Mercury V6
ΚΥΒΙΣΜΟΣ 2,5 λίτρα
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 420 ίπποι/10.500 σ.α.λ.
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΜΗΚΟΣ 6.000 χλστ.
ΠΛΑΤΟΣ 2.100 χλστ.
ΒΑΡΟΣ 390 κιλά (+120 λίτρα δοχείο καυσίμου)
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
0-100 χλμ./ώρα 2,9 δλ.
0-200 χλμ./ώρα 6 δλ.
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ χλμ./ώρα 230 με ηλ. περιοριστή